Sons Of Exodus II
Escrito por Carlos Cernadas
Ilustrado por Raúl Gil Burés
PRÓLOGO
Nunha costa verdecente fronte ao Atlántico atopábase un castro. Un bo número de pedras traballadas para formar unha muralla robusta creaban unha entrada serpeante que obrigaba, aos que a franqueaban, a andar uns quince pasos á dereita e xirar outros tantos á esquerda ata dar cunha pequena praciña. Neste reducido espazo, os seus habitantes collían auga dun pozo situado no medio e enfrontado cunha construción ovalada de pedra con teito de palla, que servía para xuntanzas de diversa índole. Á dereita e á esquerda ían sucedéndose as casas das familias, todas de forma circular, feitas con paredes de granito e diferenciadas tan só nalgún tellado. Dependendo do construtor, algúns teitos presentaban unha forma de cono case perfecta, cunhas barras de madeira ben medidas, creando unha estrutura estable que soportaba unha masa formada por varias capas de barro e restos vexetais, mentres que outros tellados estaban descoidados, ocasionando problemas de fugas de auga.
Esta vila castrexa sufría dun certo desnivel do terreo, o cal provocaba que a zona Oeste da aldea, a baixa, se convertera nunha lameira durante as fortes e continuas chuvias do inverno. Por se fora pouco, o vertedoiro do poboado, ao que chamaban a Cuncheira, atopábase tamén na parte baixa, apestando ás casas que se asentaban cerca. A vila estaba construída nun outeiro de costas ao mar, e tiña unha gran praia de area fina polo oeste e outra máis pequena e rochosa polo este. Neste areal, adoitaban atopar marisco e algún que outro peixe que tiña a mala sorte de quedar atrapado, tras a baixamar, nalgunha poza entre as rochas. A uns cen pés terra adentro comezaba o Gran Broquel, unha fraga de terreo irregular de gran extensión, con pequenas fervenzas e ríos, chea de carballos e pinos, abundante en coellos e porcos bravos, sabios raposos e curuxas cantareiras. Os castrexos coidaban que as lindes dese bosque eran unha fronteira que non debían abandonar, xa que o divinizaban, considerándoo un deus protector.
Capítulo I
FEIRA
Unha mañá de estío, un barco fenicio arribou ás costas do castro. Os castrexos levaban comerciando con eles desde a época dos pais dos seus avós, e o intercambio comercial e cultural entre os dous pobos fixo que aprenderan moitos vocábulos uns dos outros, así que comunicábanse bastante ben entre eles. Os habitantes do poboado esperábanos como auga de Maio, pois os fenicios traíanlles viño, especias, tinturas e outros artigos exóticos, os cales intercambiaban por ouro, prata ou cerámica tallada.
A persoa que os agardaba con maior impaciencia era Brath, un rapaz duns 14 anos, cun longo pelo rizado e verdes ollos, o único fillo dunha parella de aldeáns que vivían na parte baixa da vila. Brath estaba namorado de Anat, a filla do armador fenicio, á cal coñecía desde que eran cativos. A moza tiña unha pel moi morena e os ollos castaños, recollía o pelo nunhas trenzas que rompían na caluga, deixando o resto da melena solta, e cubría o corpo cun vestido de tea fina sostido cun pequeno cinto. Cada vez que os mercadores desembarcaban, os nenos pasaban largas horas xogando na praia e nos montes, e o feito de vela só un par de veces ao ano facía dese tempo xuntos uns intres moi intensos e especiais.
Aquel día, en tanto os seus pais organizaban unha pequena feira onda a praia, os rapaces paseaban polo Gran Broquel. Brath estaba nervioso, levaba tempo dándolle voltas e quería aproveitar para declararse, pero aterráballe o rexeitamento. Certo é que ela sempre lle expresou moito afecto, pero sería amor camuflado ou só fraternidade? Mentres Brath cavilaba, Anat levouse un dedo aos beizos, para que non fixera ruído. Cun xesto dirixiu a súa mirada a un paxaro que peteiraba no solo entre dúas árbores. Tiña un aspecto raro, no longo pescozo, cachola, e cola, estaba tinxido de cor azul escura e posuía un peteiro curto cunhas plumas negras debaixo, e o que parecían unhas poboadas cellas vermellas. Polo aspecto e a maneira de moverse, a Brath asemelláballe unha galiña estrambótica. Ao reparar na súa presenza, a ave botou a correr. Os mociños, sorprendidos pola rapidez da ‘galiña’, seguírona a través do monte, esquivando grandes pedras e baixas pólas, loitando contra silvas e toxos afiados, intentando atrapala.
O animal conduciunos ata un claro onde había unha pedra cunhas inscricións estrañas. Tras inspeccionar as runas, Anat reparou nun burato escarvado na terra, oculto detrás da rocha, o cal aloxaba un pequeno tesouro: un ovo. Dado que non había sinais do raro paxaro, a rapaza profanou o niño, levándose o seu contido. A Brath o lugar deulle arrepíos, non porque fora tenebroso, senón porque el coñecía ben eses bosques e o sitio non lle era familiar. Os rapaces tiñan o presentimento de ter atopado un lugar único, quizais sagrado. Cando por fin decidiron volver, a galiña salvaxe apareceu de novo, saltou enriba da pedra e lanzou un grallo tan forte que tiveron que taparse as orellas para non desmaiarse de dor. A gran pedra comezou a vibrar moi rápido ata que, pasados uns segundos, o paxaro desapareceu.
Ao chegar a noite, algunhas familias castrexas ofreceron os seus fogares para que os fenicios puidesen descansar, o cal era a cortesía habitual. Tras durmir unhas horas, os navegantes erguéronse e, de mañanciña, o barco estaba listo para partir. Brath abrazou a Anat desexándolle unha boa viaxe, e entregoulle un recipiente para o ovo, fabricado con cordeis e barro cocido que os dous fixeran a tarde anterior, así podería portalo sen perigo. Mentres a nave comezaba a afastarse, os aldeáns miraron ao ceo, estrañados, xa que este foise tornando gris moi rapidamente. Oíronse uns fortes tronos pero non se vían raios, o mar embraveceuse e o barco fenicio movíase con violencia contra as ondas. Brath, que contemplaba a escena desde a praia, viu con horror como unha montaña de auga golpeaba o navío con furia, quebrándoo pola metade e botando aos homes, mulleres e nenos que transportaba, ao salvaxe océano.
ACABA DE COMEZAR A FEIRA DO SERÁN
A VENDER CARNE, SAL, BERZA, TRIGO E MOITO PAN
CONGRÉGANSE OS VECIÑOS A COMPARTIR COS SEUS CATIVOS
A MEMORIA DAS PASADAS XERACIÓNS
BORRADA ESTÁ
UN NENO ATOPA UNHA PEDRA SACRA
LUÍA POLO SALITRE DOS VENTOS
OS NENOS A DARSE PAUS XOGAN
A PERDERSE POLA FRAGA E A ATOPARSE CO CANOURO
A LOITAR CON EL ENREDAN E VEN PASAR UNHA SERPE ENCAMIÑANDO A ALDEA
GARDA ENOXADA DUNHAS XOIAS ESPALLADAS POLA TERRA SEN ARAR
E O RAPAZ DA PEDRA A GRABAR ESTABA CANDO Á SERPE SINTEU TRABAR
A MEMORIA DAS PASADAS XERACIÓNS
BORRADA ESTÁ
Capítulo II
ORIXE
Anat espertouse de súpeto, berrando e suando nunha cabana de pedra. O último que recordaba era estar tendida na praia, recobrando o alento tras devolver toda a auga de mar que tragara no naufraxio. Brath entrou pola porta e entregoulle a caixiña de vimbio e barro que fabricaran, abriuna, e alí estaba o ovo, intacto. Ao velo, a moza non puido evitar poñerse a chorar desconsoladamente, e foi entón cando o ovo comezou a moverse. Brath sentouse no chan, preto do colchón de palla e musgo onde se deitaba Anat, e viron xuntos como un pito rompía, aos poucos, a casca que o envolvía.
Pasaron varios meses desde que a xove fenicia sobrevivira milagrosamente ao afundimento, e ela continuaba a afacerse á vida no castro, moi distinta á vida no mar. A familia de Brath acolléraa e dáballe un teito e comida, pero tamén traballo abundante, pois na aldea había sempre moitas cousas que facer e xente á que axudar.
Os castrexos pasaban horas mariscando pola costa, entre as rochas ou usando os pequenos barquiños de coiro dos que dispuñan, cazaban coellos e xabarís, recollían moras e amorodos no bosque, pastoreaban o gando e cultivaban a terra. Algúns tiñan unha aparencia ruda, vestían con coiro e peles e enfeitábanse o corpo con colares, a miúdo con caninos de xabaril, e adoitaban levar pulseiras e cintas no pelo, malia o seu aspecto eran xente apracible. Traballando no castro, Anat aprendeu o espírito de comunidade, xa que a maioría dos veciños eran solidarios uns cos outros, compartindo comida, man de obra e compañía.
De entre os aldeáns que Anat máis admiraba destacaba Roh, un home duns trinta anos e barba espesa que vivía na zona Este do castro, entre a Casa da Xuntanza e o curral das ovellas. A súa casa comezaba cun estreito patio na entrada, cun banquiño de madeira e diminutos obxectos decorativos feitos por el mesmo. Este home era un dous poucos en ter un forno e saber como usalo, xa que era o máis hábil fundindo metal e tratándoo, e cando alguén precisaba reparar algunha lanza ou puñal, acudía a el. Roh sempre estaba a darlle voltas á cachola inventando aparellos que melloraran a vida na aldea. Recentemente comezara a probar un novo método de pesca tan enxeñoso como simple: aproveitando a baixamar, colocaba moitas pedras na praia formando un pequeno espazo amurallado duns tres palmos de altura e, cando subía a marea, os peixes que se acercaban demasiado podían entrar e saír da trampa sen perigo, pero se non tiñan coidado, coa baixada do nivel da auga quedaban atrapados entre as rochas. O traballo para manter este invento era arduo e pesado, malia iso a fenicia ofrecíase sempre a axudalo a recolocar os pedrolos que o mar desprazaba.
No poboado, non todo o mundo era nin tan hábil como Roh, nin tan amable como Anat. Había dúas mulleres, as Xemelgas, que vivían cada unha a un lado da Cuncheira, na parte baixa do castro, e non só tiñan moi mal xenio, senón que facían todo a desgana e ninguén as vira sorrir en anos. Eran irmás pero andaban á guerra continuamente. Adoitaban rifar a miúdo por unhas terras que, segundo parece, lles pertencían, mais non se daban posto de acordo na división das mesmas. Nesas leiras, cultivaban hortalizas, e como unha plantara algo onde non debía, a outra arrincáballe as verduras todas, e así sucesivamente, nun ciclo eterno de inimizade.
Anat e Poliño, pois así o chamaba ela, eran inseparables. O animal identificábaa como nai, xa que o primeiro que vira ao saír da casca fora o rostro da xove, e seguíaa a todas partes. En poucos meses medrara moito e xa tiña o tamaño dunha galiña, aínda que era moito máis intelixente que os vulgares paxaros. Era unha ave falcatrueira, que metía en cerelladas á moza a miúdo, pois gustaba de entrar nas casas alleas e roubar comida. Se Anat quixera ocultarse de alguén, tíñao difícil, pois Poliño andaba sempre a poucos palmos dela, revelando a súa posición.
Un día, a rapaza estaba xogando co polo, perseguíndoo polas estreitas rúas da aldea. Seguiuno desde a casa de Brath e pasaron a gran velocidade fronte á Cuncheira, cruzándose cunha das Xemelgas, que bufou catro xuramentos tras tropezarse con ela. Pasaron por diante da Casa das Xuntanzas, o curral, e a casa de Roh, ata chegar a unha cabana cun tríscele gravado en pedra na súa entrada, por onde Poliño entrou coma unha exhalación. Anat agardou fóra, como esperando oír algún berro saír do interior da casiña, pero non houbo senón silencio. A xove suspirou aliviada, pois era o fogar da curandeira do castro, Sucella, unha muller algo arrepiante. Como Poliño non daba sinais de saír, entrou a buscalo. Dentro atopou colgados do teito obxectos de madeira de diversas formas, xeométricos uns, e outros con figura de animais. No chan había unha lareira e unha cama de palla e musgo. Polas paredes, a anciá tiña moitos recipientes de cerámica e pedra, repartidos en taboleiros de madeira, soportados por paus incrustados entre os ocos das rochas. A Anat chamoulle a atención un morteiro de cerámica cunha caveira esculpida, mais cando se acercou a inspeccionalo, unha man agarrouna do ombreiro. A rapaza volveuse e viu uns ollos azuis, semiocultos tras unha cara engurrada envolta por un longuísimo pelo branco e gris, mirándoa con seriedade. Nese intre, Poliño decidiu saír de debaixo das pallas da cama e escapar de alí grallando.
VIMOS DE NIN ONDE DEUS SABE
VIMOS DA LUZ VERDE E AZUL
VIMOS DA FOSA ESCURA
E Á BÚSQUEDA DO NOSO LUGAR
ESPIDOS EN CORPO E ALMA
O NOSO FADO SEGUIMOS
SEN AXUDA ROMPEREMOS ESTE GRAN PEDREGAL
FRONTE A VENTO E TEMPORAL AS ROCHAS HAN DE QUEBRAR
E O NOVO FOGAR
NACERÁ NESTE AREAL E OS NENOS MEDRARÁN
POR SEMPRE QUEDARNOS NESTE MUNDO
O NOSO DESEXO SERÁ
E Á BÚSQUEDA DO NOSO LUGAR
ESPIDOS EN CORPO E ALMA
O NOSO FADO SEGUIMOS
Capítulo III
CRER
Chegaron os meses escuros do inverno e o aniversario de Brath acercábase. Estaba a punto de cumprir os quince anos, unha celebración moi importante para os castrexos, pois pasaban a ser considerados adultos. A maioría de idade permitíalles participar e opinar nas reunións que decidían o futuro da tribo, casarse e construír un fogar propio. Pero para gozar destes privilexios tiñan que superar un rito iniciático: cazar un Gran Xabaril. Os Grans Xabarís eran enormes porcos bravos que vivían no máis profundo do Gran Broquel. Dobraban en tamaño a un porco común e tiñan unha forza e velocidade formidables, podendo escapar da vista dun cazador nun visto e non visto. Estes animais comían canto se lles poñía diante, pero sentían predilección polo froito das cerdeiras. Ás veces, dada a dificultade do reto, o xove castrexo debía pasar días ou semanas vivindo no monte, xa que atopar un destes animais, e non digamos cazalo, era extremadamente complicado. No peor dos casos, se o mozo fracasaba, non podería retornar á aldea, pois a vergoña da derrota sería tal, que tería que exiliarse para nunca retornar. A pesar disto, o que máis asustaba a Brath, moito máis que enfrontarse a un Gran Xabaril ou á vergoña, era non poder volver a ver a Anat.
A véspera do aniversario, tras poñer a secar uns xurelos, preparar unha sopa de unto, e dar de comer ás galiñas, o rapaz axudaba ao seu pai a reparar un aparello de pesca. A nai estaba debruzada na cama, pois collera un bo catarro había uns días e tiña tose seca. Isto era común por estas datas xa que, co cambio de clima e os fortes ventos mariños, algúns castrexos enfermaban. Os proxenitores, como é natural, preocupábanse polo fillo e atafegábano con múltiples consellos que, supostamente, o axudarían na caza do porco bravo. O pai recomendáballe buscar nos altos da fraga, pois os xabarís gustaban de contemplar o seu territorio desde un lugar elevado, mentres que a nai, muller supersticiosa, insistíalle en que levase os amuletos dos avós. Brath quixo desviar o tema e preguntoulles por Anat, ao que a enferma contestou entre toses.
‘Está axudando a Roh cos pedrolos eses’.
‘Outra vez?’, interviu o pai. ’Xa é a terceira vez esta semana…’
Despois de acabar cos seus labores, Brath dirixiuse á praia. Non sabía o que pasaría a partir de mañá, así que estaba decidido, por fin, a confesarlle á xove fenicia os seus sentimentos. Franqueou o muro da aldea a través da serpeante entrada e baixou pola pendente ata pisar os seixos que custodiaban o areal. O sol ocultábase e tinguía as augas de dourado, había poucas nubes e o mar estaba calmo, o que interpretou coma un bo presaxio. O aparello de Roh estaba ao final da praia, pero xa alcanzaba a ver a Anat ao lonxe, intentando mover un pedrolo de gran tamaño e rolándoo cara a auga. A mociña tropezou e caeu de fociños contra o húmido solo, deixándolle a cara e as roupas cubertas de area mollada. Roh achegouse a ela e levantouna con facilidade, limpándolle a cara e acariñándoa con tenrura mentres ela se ría da súa torpeza. Brath parou a marcha, petrificado ao ver a íntima complicidade entre o pescador e a fenicia, e sentiu un terrible peso no peito. Deuse a volta e botou a correr cara o castro.
NON SEI QUE CRER
SE UNHA VIDA SEN SOL
SERÍA MÁIS DOCE
QUE UNHA VIDA SEN NÓS
NON SEI QUE CRER
QUE PODERTE ESQUECER
ME FARÍA MÁIS BEN
QUE ESTA TRISTEZA
ESTE NON SABER
NON SEI QUE CRER
QUE NADA OCULTAS
VIVO NUN SOÑO PERDIDO
E ANDO DORMIDO
POLA SENDA DO TEMPO ANDO SÓ
E AS LUCES ME CHORAN
OS MEUS RECORDOS
AFOGAN NO SANGUE
DO TEU MAR
NON SEI QUE CRER
QUE NADA OCULTAS
VIVO NUN SOÑO PERDIDO
E ANDO DORMIDO
Capítulo IV
VOLTAR
Desde que o paxaro de Anat irrompera na casa de Sucella, a fenicia convertérase na súa aprendiza, pois a anciá vía nela intelixencia e valor. A vella instruía a Anat facéndoa partícipe dos ritos, curas e decisións que tomaba, e faláballe da maxia encerrada nos bosques e no mar, do poder dos deuses e da arte da adiviñación. Para a rapaza foi unha gran sorpresa descubrir que a curandeira era a persoa con máis poder e influencia da tribo castrexa, considerada a representante da vontade dos deuses, a que tiña máis coñecementos de menciña e a que aconsellaba ao pobo en casos de crise. Tempo atrás, cando a vella curandeira era xove, houbera escaseza de comida así que todos os homes da aldea marcharan a cazar por varios días, deixando ás mulleres soas, momento no que uns clans que se dedicaban á pillaxe aproveitaran para atacar o castro. As mulleres, lideradas por Sucella, contiveran o asalto loitando contra os invasores e, desde entón, eran tratadas como iguais entre as xentes da tribo.
O día do décimo quinto aniversario de Brath, Anat asistía á cerimonia de despedida nas lindes do Gran Broquel. Desde que o día espertara, o seu amigo tivera que pasar por unha serie de rituais tradicionais. Pola mañá, Brath pedira consentimento á persoa máis vella da aldea, un homiño cego que case non se tiña en pé, de nome Serbón. Despois, os pais do rapaz acompañárano a ver a Sucella, para que esta lera o seu futuro nunhas entrañas de boi. Máis tarde, o xove retornara á súa casa, onde comera coa súa familia por última vez, antes de partir. Agora, todos os veciños acercábanse a despedilo nas lindes da fraga. Anat achegouse ao seu amigo cunha cunca chea dun pigmento negro, extraído da queima de ósos animais, e comezou a debuxarlle liñas tribais na cara, busto e lombo, ante a atenta mirada de Sucella. Namentres, Brath miraba ao baleiro, intentando non pensar nos dedos da fenicia recorrendo o seu corpo. Ela parou de pintar e regaloulle un bonito colgante en forma de lúa, que pendurou do pescozo do rapaz, mentres sorria mirándoo aos ollos, pero el non reaccionou. Estrañada, a mociña apartouse a un lado, ao tempo que os aldeáns se aproximaban para obsequiar ao mozo con presentes, pois era tradición que cada veciño agasallara ao futuro cazador con algo de axuda para a súa aventura. A maioría ofrecía comida, queixo e pan principalmente, outros daban amuletos ou obxectos. Roh entregoulle unha cantimplora de coiro, os seus pais unha lanza de caza e as Xemelgas unhas inútiles verzas, das que se desfixo nada máis desaparecer da vista de todos, entre as árbores.
Brath pasou a primeira noite andando, na procura de calquera indicio que o levara ata o lendario animal. Seguiu o consello do seu pai e dirixiuse aos altos da fraga, mais cando alcanzou a lomba máis elevada, as pernas pesábanlle do cansazo. Amañecía, así que durmiu unhas horas baixo unhas árbores frondosas que tapaban a luz do sol. Ao anoitecer esperou agochado a que algo ocorrese, pero por desgraza non viu máis ca unha curuxa cazando un rato, pasando outra noite sen pegar ollo.
Dúas xornadas máis pasaron ata que decidiu cambiar de lugar. Camiñou polos confíns da fraga ata chegar a un val cun río de pouco caudal, e baixou a beber e encher de auga a cantimplora. Estaba sedento, meteu a cabeza na ribeira e bebeu ata que non puido máis, secouse a cara coas mans e fixouse no chan, pois na lameira da beira do río había pegadas de pezuños, do tamaño dun sacho, que desaparecían na auga. Brath atravesou o río veloz, loitando contra a corrente, e internouse entre as árbores do monte entusiasmado, por primeira vez, desde que deixara o castro.
Levaba seguindo o rastro do porco bravo un par de horas, cando chegou a un prado de herba alta, no que medraba unha gran árbore chea de froitos de cor vermella, unha cerdeira. Un Gran Xabaril comía con parsimonia as cereixas do chan. Brath preparou a lanza e acercouse pouco a pouco, esperando o momento xusto, planificando o ataque. Aproximouse ata estar a unhas dez varas de distancia sen que o animal, moi ocupado disfrutando dos doces froitos, advertira a presenza do xove cazador. A punto estaba de cumprir co seu cometido cando viu os xabarís novos que acompañaban á nai, e detívose. Contemplou ao maxestoso animal e ás súas crías e comezou a cuestionarse as tradicións do seu pobo; que sentido tiña matar unha criatura única? Só para demostrar a súa virilidade, para poder volver á aldea, volver con Anat, a muller que non o amaba? Baixou a lanza e retrocedeu por entre as altas herbas, decidido a comezar, pensou, unha vida errante. Mais nese intre dúas lanzas atravesaron o aire e fundíronse no pescozo do Gran Xabaril, que berrou de dor mentres as súas crías escapaban laiando. Brath contemplou arrepiado como de entre as árbores uns soldados, vestindo cascos e armaduras de metal, roupaxes vermellas e portando espadas, atacaban á criatura agoniante, que se valeu do seu último alento para trabar mortalmente a un dos homes, facéndoo derrubarse no chan desangrado. Os romanos chegaran ás terras castrexas.
QUERO VER O AIRE RESPIRAR O MAR
E QUE O CEU TEÑA LUZ
QUERO VOLTAR ÁS FRAGAS, VER O VERDE BRILLAR
E ALOUMIÑAR LEMBRANZAS DO MEU FOGAR
PERO ALGO ESTÁ CAMBIANDO
ALGO TIRA DE MIN
LEVO ANOS Á PROCURA
SEN SABER QUEN SON
ÁS VECES QUERO NON PODER
NON PODER VOLTAR NON PODER MARCHAR
ÁS VECES QUERO NON PODER
NON PODER VOLTAR NON PODER MARCHAR
QUERO VER MEDRAR
A TERRA DONDE MEU CRIEI
E QUE AS ÁRBORES PROTEXAN O MEU FOGAR
O FOGAR DONDE EU NACÍN
A CHAMA QUE ALUMEA
O NOVO CAMIÑO A SEGUIR
ÁS VECES QUERO NON PODER
NON PODER VOLTAR NON PODER MARCHAR
ÁS VECES QUERO NON PODER
NON PODER VOLTAR NON PODER MARCHAR
Capítulo V
CAMIÑOS
Pasara case unha semana da marcha de Brath e a tose da súa nai empeoraba. Anat coidaba dela pasándolle panos húmidos pola fronte e corpo, pois a muller fervía de febre. A primeira vez que o marido a viu tusir sangue chamou a Sucella, e esta dáballe infusións, facíaa beber vinagre e comer moita froita, pero a muller, por algún estraño motivo, rexeitaba o tratamento. A vella curandeira tranquilizaba aos veciños que preguntaban, preocupados, pola moribunda, pois algunhas xentes do castro adoitaban interpretar as enfermidades como un mal augurio. A verdade é que Sucella estaba convencida de que a muller non duraría nin dous días, así que falou con Anat e acordaron que a xove marcharía esa noite a buscar a Brath. A rapaza dispoñíase a partir cando viu unha figura moi familiar atravesar os muros do castro, o xove estaba de volta. Anat correu xunto a el e abrazouno.
Ao día seguinte, o consello da aldea, formado polos representantes de cada familia, reuníase na Casa das Xuntanzas. Dentro había un banco de pedra pegado á parede onde se dispoñían seguindo unha orde xerárquica. Os máis vellos sentábanse primeiro e elixían o lado dereito, mentres os máis novos esperaban a tomar asento no lado esquerdo. Brath estaba de pé fronte a eles, mostrándolles un casco romano obtido do corpo do soldado morto polo porco bravo, mentres contaba o acontecido na fraga.
‘Despois de cazar ao Gran Xabaril, os dous romanos que quedaban colleron toda a carne que puideron e marcharon de alí. Así que seguinos ata que chegaron á estremeira do Gran Broquel, e alí vin o seu campamento. Teñen un foso como dous homes altos de fondo, e un muro de terra e estacas afiadas. O interior está dividido en catro partes iguais cheas de tendas máis grandes que as nosas casas, podendo albergar cada unha uns seis ou dez soldados. Eu calculo que serán uns cincocentos’.
Esta información alporizou ao consello castrexo.
‘Calmémonos un pouco’, dixo Radok, un dos mellores guerreiros do castro. ‘A presenza dun campamento non indica necesariamente unha invasión, cincocentos parecen moitos para nós porque somos unha aldea pequena pero… para conquistar todas estas terras?’
Sucella replicou: ‘É de supoñer que haberá máis asentamentos romanos, ti cres que o Imperio vai vir só a talar unhas poucas árbores e cazar xabarís? Sabiamos que isto pasaría algún día, os fenicios levábannolo advertindo durante anos, e nós fixemos oídos xordos.’
‘Podemos loitar, pero nunca venceremos’ senteciou o vello Serbón.
A charla foi interrompida por Anat, que entrou polo oco da porta con lentitude, buscando a Brath coa mirada. A moza tiña os ollos chorosos e a boca arqueada mostrando unha profunda tristeza.
‘A túa nai acaba de falecer’ dixo a xove.
Os castrexos incineraban aos seus defuntos nunha cerimonia que congregaba, fronte ao mar, a todo o pobo. Queimaban o corpo nunha pira, mentres a curandeira oficiaba unha pregaria que resoaba entre as rochas costeiras en forma de cántico. A cerimonia chegaba ao seu clímax cando o resto das mulleres e homes comezaban a entoar o Abellón, un conxunto de sons guturais que despedían ao morto e que axudaban aos deuses a atopar o novo espírito, evitando así que este se perdera e acabase errando polo mundo, convertido nun fogo fatuo. Cando o lume rematou de consumir o corpo da súa nai, Brath e o seu pai recolleron as cinzas coas mans e esparexéronas pola auga do mar.
A pesar da perda, a maioría dos veciños non se quitaban da cabeza a súa maior inquedanza, a presenza romana, e iniciouse unha acalorada discusión na praia sobre que debían facer ao respecto. Cando algúns suxeriron abandonar o castro, Radok, furioso, sacou a súa espada ao berro de ‘traidores!’, pero Anat interveu antes de que se mataran entre eles. Á rapaza ocorréuselle a idea de ir buscar aliados, pois ela sabía onde atopar máis castrexos. Cando navegaba cos seus pais paraban en cada pobo costeiro que vían, e recordaba outro castro similar a un día de navegación cara ao Sur. Esta idea calmou os ánimos e Radok, gardando a súa arma, dirixiuse á rapaza.
‘Es valente, xove Anat, pero inxenua. Porqué pensas que non temos trato con outros castros? Porque non son de fiar. Son todos uns pillabáns e uns ladróns’.
‘Non perdemos nada por intentalo’, replicou a rapaza.
‘Nós non, pero ti poderías perder a vida indo alí’, respondeu o guerreiro.
A moza dirixiuse ao modesto embarcadoiro da aldea, seguida de Poliño e Brath, quen lle ofreceu o barco do seu pai. Mentres desamarraba o cabo que impedía ao barquiño marchar, o rapaz mirábaa con pena.
‘Non quero perder a ninguén máis’, dixo Brath.
‘A min non me vas perder nunca’, respondeu a fenicia.
‘Xúrao’, esixiu el.
Antes de saltar ao barco, e sen darlle tempo a reaccionar, Anat bicou ao castrexo nos beizos, para despois partir, navegando rumbo Sur.
ACAMPARIA NO SOL SÓ POR PODERME ALONXAR
E ATOPARÍA O RENCOR DOS MEUS
CAMIÑOS FARÍA DE TER PODER
CAMIÑOS FARÍA E SEN FIN TERÍAN
PRA ATOPAR AOS MEUS IRMÁNS
DÁLLE!
DÁLLE!
AGARDARÍA POR VER
NOSAS IDEAS CRECER
AS PEDRAS QUE VIMOS NACER
UN MURO LEVÁNTASE EN PÉ
SEPULTANDO TODO NO CRES
A ESPERANZA NON PASA
DA LIÑA QUE ELES DEBUXAN
E USARÉMOLA PRA VENCER
NOS TEMPOS DE FALSIDADE EU DÍGOCHE
NON DEIXES AO TEMOR GOLPEAR
DÁLLE!
DÁLLE!
Capítulo VI
LIBERDADE
Amañecía un día sen nubes, e un sol resplandecente e cegador rexeitaba o frío do inverno. Oíase un ruído constante e crecente provir da fraga. As centurias avanzaban con paso seguro, como unha serpe por entre as árbores. Radok, Brath e o seu pai, Sucella, Roth, as Xemelgas e os demais castrexos e castrexas, armados ata os dentes, contemplaban desde o muro de pedra, a chegada dos soldados romanos. Viron como un grupo duns cincuenta homes formaba dúas filas que se dirixían cara os muros do poboado, como un animal de ferro, cubríndose cos enormes escudos da lexión. Radok ordenou preparar as lanzas, agardando que as tropas se puxeran ao alcance das armas galaicas. Pero entón, o fronte romano detívose. A primeira fila cravou os escudos no chan ao tempo que a segunda ringleira cubría nun ángulo agudo as cabezas dos militares. Detrás desta liña viron colocarse ao resto dos soldados, que portaban picos e palas, e comezaron a cavar, protexidos polos escudos da falanxe, ante a atónita mirada dos castrexos.
Mentres tanto, Anat e Poliño navegaban moi preto do castro veciño, bordeando un gran cabo con forma de lingua. A rapaza comezara a usar os remos había unhas horas, pois sopraba pouco vento e a pequena vela do barquiño estábaa retrasando. Os seus músculos apenas respondían pero non podía parar de remar, pois Brath, Sucella e o resto dos aldeáns contaban con ela. Por fin, recoñeceu unhas casiñas asentadas sobre unhas rochas, preto dun pequeno acantilado, cercadas por un muro de pedra. Remou ata un areal rodeado de penedos e altos pinos e baixou do barquiño, amarrándoo cun cabo a un dos fragueiros. Ela e Poliño achegáronse á entrada do poboado, que estaba rodeado de grandes cruces altas de madeira. O forte sol do día non lles deixou ver, espetado na entrada, un gran emblema dourado con forma de aguia. Anat acercouse ás cruces e viu que delas colgaban corpos de persoas, amarradas con cordas e cravos nos brazos e pernas. Aterrorizada, volveu axiña ao barco, pero unha patrulla romana, que se atopaba inspeccionando a pequena embarcación castrexa, reparou na xove fenicia, que correu a ocultarse entre as árbores.
No outro castro, os romanos acabaran de cavar. Fixeran un profundo foso e coa terra sobrante crearan un parapeto, ao que engadiran unhas travesas con punta afiada, para que fora infranqueable. Desta maneira, atrapados no seu poboado, os castrexos decatáronse de que os romanos buscaban matalos de fame.
Pasaban os días sen ter noticias de Anat e a comida acabárase, así que Sucella congregounos a todos, facendo que os aldeáns encheran un gran pote de cobre con todo o viño que lles quedara. Esa noite, houbo unha gran fogueira, e a curandeira baleirou o contido dun morteiro de cerámica cunha caveira esculpida no interior do pote, de onde beberon todos ata ben entrada a noite.
Ao albor, Anat e Poliño chegaron ás lindes do bosque, esgotados. Leváralles case un día perder de vista a patrulla que os perseguía, e estaban cheos de garranchazos provocados polos toxos e silvas que se lles cruzaran na súa fuxida. Para evitar as tropas que roldaban os bosques tiveran que desviarse varias veces do camiño, e iso retrasara a súa marcha. Despois de varios dias atravesando o Gran Broquel, alcanzaron a ver o castro e contemplaron ao exército romano apostado nun campamento fronte á aldea.
Anat non sabía que facer, fracasara na súa misión e sentíase terriblemente mal, pero tiña que intentar entrar no poboado dalgunha maneira e contarlles o que vira. De súpeto, Poliño comezou a grallar moi forte. Anat agarrouno, intentando que calara, pero o polo estaba moi alterado. O paxaro logrou desfacerse do abrazo da xove e dirixiuse cara o exército como se quixera atacar aos cincocentos soldados el só. A rapaza seguiuno, desesperada, e conseguiu detelo sobre un alto penedo no borde do areal, antes de que a ave saltara sobre eles, colérica. Os romanos comezaron a saír das tendas, alertados polo ruído, e miraban estupefactos á rapaza e ao seu excéntrico animal. Antes de que ninguén puidese reaccionar, empezáronse a oír tronos, pero non se vían raios no ceo.
‘Igual que cando morreron os meus pais’ pensou Anat.
O nivel do mar subiu repentinamente, invadindo por completo o campamento romano. As augas ían e viñan con forza, como unha veloz marea, atacando as tendas, destruíndo o parapeto e arrastrando mar adentro aos romanos, quen berraban aterrados. A xove fenicia abrazouse a Poliño, máis tranquilo xa, e contemplaron a escena sobre o gran penedo.
RISCANDO NESTE CHAN
ESCRIBO UNHA HISTORIA
UNHA HISTORIA DE XESTA
QUE CORROMPE O VELENO
QUE O VENTO LONXE LEVE
POR ENTRE AS PÓLAS
DO ESFORZO AS SEMENTES
QUE TANTO SANGUE VERTEN
LIBERDADE
LIBERDADE
ASI BERRABAN
LIBRES NAS SÚAS ALMAS
ESCRAVOS NESTE MUNDO
CON ÉL CORTAR QUIXERON
ABRAZÁRONSE OS PAIS
ACHEGÁRONSE AS NAIS
ARREDOR DO LUME BAILARON
E A CICUTA ACABOU COA NOITIÑA
LIBERDADE
LIBERDADE
Capítulo VII
HISTORIA
A entrada do castro estaba aberta. Os castrexos construíran un portón con listóns de madeira e troncos de árbores para protexerse do exército, mais a brutal forza das divindades do mar rebentárao. Anat atravesou a porta desexando velos a todos, contenta de que as pregarias de Sucella foran escoitadas. Mais cando franqueou o serpeante muro de pedra descubriu os corpos sen vida dos aldeáns, repartidos polo solo. Primeiro viu a Radok, ao lado do muro, guerreiro hasta na morte, pois o seu brazo seguía aguantando da lanza. Rodeando o pozo atopou a varios defuntos tombados boca abaixo, entre eles, a unha das Xemelgas, que agarraba unha cunca de viño baleira. O corpo de Roh miraba sen vida ao ceo, tendido preto dos restos dunha fogueira onde descansaba, contendo aínda algúns restos de viño, un gran pote de cobre. Alí estaba tamén o corpo de Sucella, e sobre el, un morteiro cun familiar cranio esculpido. A rapaza comprendeu entón o que pasara, pois a vella curandeira contáralle tempo atrás que nese recipiente gardaba veleno de cicuta, e que nunca debía tocalo, pois tan só un chisco da sustancia a mataría. Entrou na casa de Brath e atopou ao seu amado recostado no pequeno banco de pedra do fogar, suxeitando, contra o seu peito, un colgante en forma de lúa. A moza axeonllouse xunto a el e chorou ata perder o sentido.
Non levaba moito tempo inconsciente cando espertou sufrindo o peteiro de Poliño. O animal non paraba de axitar as ás, alporizado, ao ver á súa nai tirada no chan, peteirándoa nas costas, cara e brazos, esperando que espertase. Tivo que insistir bastante ata conseguir que a xove se erguera, enfadada. A ave tiña un comportamento insólito, estaba máis alterada que cando tentara atacar aos romanos e movíase dun lado a outro sen parar, saíndo e entrando da casiña de Brath, como se quixera que Anat a seguira. A rapaza, que non asimilaba todo o ocorrido, seguiuno estrañada. O paxaro levouna ata o monte, mentres escoitaba as protestas da fenicia.
‘Poliño, a onde demos vas?’ dicía ela.
Metéronse pola fraga, correndo cada vez máis apresa, ata chegar a un claro cunha pedra que contiña unhas inscricións gravadas, o mesmo lugar onde Brath e ela acabaran, tras perseguir ao raro paxaro, meses atrás. Anat acercouse á rocha e notou que as runas eran moi distintas ás que vira no verán. Repasounas cos dedos e Poliño saltou sobre o pedrolo, ao que seguiu un resplandor cegador. A xove abriu os ollos, e viu que as runas da pedra cambiaran, volvían a ser iguais que as de aquela mañá de estío. Colleu a Poliño nos brazos e saíron de alí, en dirección ao castro. A rapaza notaba que facía moita máis calor, o monte estaba seco e non había tantas follas de color cobre e dourada polo chan. Quedouse atónita ao verse a si mesma e a Brath, a unhas iardas de distancia, andando pola fraga. Poliño saltou, sen que a xove fenicia tivese tempo a detelo, e viu como os dous rapaces corrían tras el, a través do Gran Broquel. Anat decatouse de que, por incrible que parecera, viaxara ao pasado.
Ao principio sobreveulle un ataque de euforia e pensou en advertir aos seus pais e amigos de que non navegaran ao día seguinte, evitando así a súa morte, mais, que ocorrería se a Anat do pasado se encontrase coa do presente? A pesar da sentir una opresiva tristeza, presentiu que os deuses a enviaban por un único cometido. Non podía salvar á súa familia, pero si aos castrexos.
Ocultouse na fraga ata chegar a noite, esperando a que todos durmiran, pois tiña un plan. Estaba a piques de saír das lindes do bosque cando viu a un home dirixirse cara ela, así que deu media volta, refuxiándose entre uns arbustos. O home chegou onda as árbores e esperou de pé, mirando ao castro. A moza recoñeceuno, era un dos mariñeiros fenicios que traballaba para o seu pai. Pasou un anaco no que Anat oíu tusir ao home varias veces, ata que apareceu, achegándose con cautela, outra figura. A lúa iluminou o seu rostro e a xove viu como a nai de Brath bicaba ao fenicio, e como se deitaban xuntos na escuridade da noite. Pasaron uns interminables intres ata que os dous marcharon, deixando á pobre rapaza sen pegar ollo en toda a noite.
Chegou a mañá e o terrible naufraxio congregou a todos os castrexos na praia, ocasión que a xove fenicia aproveitou para introducirse no castro sen ser vista. Foi ata a casa de Sucella o máis rápido que poido, colleu o morteiro coa cicuta e baldeirou o seu contido na Cuncheira. De súpeto, notou unha presencia tras dela, había un home mirándoa. O corazón volveulle a latexar cando viu que se trataba de Serbón, o vello cego da aldea, que contemplaba o horizonte cos ollos abertos e baleiros. A rapaza atravesou as pequenas rúas como unha exhalación e, cando se dispuña a cruzar a serpeante entrada, un paxaro abalanzouse sobre ela, grallando de alegría. Era Poliño. Os dous xuntos de novo, internáronse no Gran Broquel e, tras loitar coas pólas, toxos e silvas da fraga, viaxaron de volta ao presente.
O CASTRO, AS ALDEAS
A MEU REDOR AS AUGAS DO FIN DA TERRA
REUNIRÁN A ESTE CLAN
DEUS PAGÁN REVÉLANOS A FORZA, O VENDAVAL,
PARA ASOLAR O VALOR QUE APRENDEMOS A OLVIDAR
QUEDARON LONXE OS DIAS DA GLORIA ANTIGA
AFASTA! O SOLPOR DAS LUCES NEGRAS
DA GUERRA ETERNA
NON, NON TE ESCONDAS
NON, SAL DE ONDE ESTÉS
PRA QUE UNHA FONTE DE PODER ERIXAS
TRIBUTO OFRECEMOS
QUE ESTE AMADO CORPO DE NAI VALA
PRA PAGAR
A TÚA CARIDADE
E TEU QUERER
QUE A HISTORIA QUE ESTÉ POR CHEGAR TI ESCRIBAS
E NESTE RINCÓN DO MUNDO A TI NÓS SEGUIREMOS E A TI SEGUIRÁN
FIN